Otwarta nauka (ang. Open Science) – według definicji podanej w dokumencie UNESCO Recommendation on Open Science przyjętym na 41. sesji Konferencji Generalnej UNESCO w listopadzie 2021 r. to koncepcja, która łączy różne ruchy i praktyki mające na celu udostępnienie wiedzy naukowej, metod, danych i dowodów badawczych, zwiększenie współpracy naukowej, dzielenie się informacjami z korzyścią dla nauki i społeczeństwa oraz otwarcie procesu tworzenia i obiegu wiedzy naukowej z uwzględnieniem podmiotów społecznych spoza zinstytucjonalizowanej społeczności naukowej.
Pojęcie otwartej nauki obejmuje szereg zjawisk, wśród których za kluczowe uznaje się:
- otwarty dostęp zarówno do publikacji (open access), jak i danych badawczych (open data)
- otwarte recenzje (open peer review)
- oprogramowanie z otwartym kodem źródłowym (open source software)
- otwarte zasoby edukacyjne (open educational resources)
- nauka obywatelska (citizen science)
Wybrane portale poświęcone otwartej nauce:
Prezentacja udostępniona z okazji XIII Tygodnia Otwartego Dostępu 2022: