Program publikowania otwartego Elsevier
Uwaga aktualizacja z 15 października 2025 r.: program został zamknięty w związku z wykorzystaniem puli 1084 artykułów.
Według umowy podpisanej w 2025 r. do programu uprawnione były artykuły przyjęte do publikacji w bieżącym roku po podpisaniu umowy i nie miała znaczenia data wysłania artykułu do czasopisma. Lista czasopism, które były objęte programem publikowania otwartego Elsevier w 2025 r.
Program publikowania otwartego Elsevier jest przeznaczony dla autorów korespondencyjnych afiliowanych w instytucjach, które są objęte licencją krajową Elsevier oraz założyły konto administracyjne w systemie Elsevier Open Access Platform (EOAP) do weryfikacji afiliacji swoich autorów. Wymagane jest, aby autor korespondencyjny umieścił tę afiliację na stronie tytułowej artykułu, przy czym może to być jedna z wielu afiliacji autora korespondencyjnego podanych w dowolnym porządku.
Szczegółowe zasady funkcjonowania programu dostępne są na stronie Wirtualnej Biblioteki Nauki:
Czasopisma i rodzaj artykułów, które są objęte programem
Program w 2025 r. obejmował 1124 czasopisma hybrydowe, patrz lista (zalecana przeglądarka: Microsoft Edge):
https://vls.icm.edu.pl/zasady/2025/Elsevier/czasopisma_elsevier2025_oa_08052025.xlsx
Program obejmował następujące typy artykułów: Case Reports, Data, Full Length Articles, Micro Articles, Software, Reviews, Replication Study, Short Communications, Short Surveys, Videos, Practice Guidelines i Protocols, patrz opis typów.
Opłaty objęte programem
Jedyną opłatą objętą programem było Article Processing Charge (APC). Autorzy publikujący w programie byli zwolnieni z opłaty APC, co jest prezentowane przez Elsevier w formularzu Rights and Access jako 100% rabat. Katalogowe ceny APC (bez rabatu) są dostępne na stronie wydawcy, ale cennik ten zawiera tylko informacje dla podstawowego typu artykułu Full Length Article, oraz nie uwzględnia dodatkowych zniżek do APC, które mogą być stosowane przez redakcje. Wiążące informacje o cenie APC dla danego artykułu przed i po rabacie z tytułu programu są widoczne dla autora już po przyjęciu artykułu do publikacji w formularzu Rights and Access.
Niektóre czasopisma pobierają dodatkowe opłaty, np. opłatę od liczby stron (Page Charges), opłatę za przyjęcie manuskryptu (Submission Fee) lub za dodatkowe usługi, które mogą być zamówione przez autora (odbitki, kolorowe rysunki w wersji drukowanej itp.). Opłaty te nie są podane w formularzu Rights and Access, w którym wskazana jest tylko opłata APC. Dodatkowe opłaty są rozliczane między czasopismem i autorem na podstawie osobnej faktury. Opłata Page Charges ma zastosowanie niezależnie od otwartego lub subskrypcyjnego modelu publikacji i wg informacji z marca 2021 r. jest stosowana przez kilkanaście czasopism: lista, ale autor powinien sprawdzić aktualne zasady na stronie danego czasopisma.
Zgłoszenie artykułu do programu
W ramach programu w 2025 r. można było opublikować artykuł po jego zaakceptowaniu do publikacji, jeśli pula programu nie była wyczerpana. W momencie składania manuskryptu do czasopisma autor korespondencyjny mógł otrzymać od wydawcy informację o możliwym rabacie z tytułu programu, ale była to tylko informacja o spełnianiu kryteriów do programu, a nie gwarancja dostępności puli. Autor korespondencyjny, którego artykuł został zrecenzowany i zaakceptowany do publikacji, otrzymywał od Elsevier link do formularza Rights and Access. W formularzu należało wskazać instytucję, która powinna być zgodna z afiliacją lub jedną z afiliacji przypisanych do autora korespondencyjnego na stronie tytułowej artykułu. Jeśli artykuł kwalifikował się do programu i pula tego programu nie była wyczerpana w momencie wypełniania formularza, to formularz wyświetlał opcję zwolnienia z opłaty APC. Patrz prezentacja formularza:
https://vls.icm.edu.pl/zasady/2019/Elsevier/Elsevier_Author_Journey_Poland_programA.pdf
Uwaga: prezentacja przeznaczona jest tylko dla instytucji uprawnionych do korzystania z programu publikowania otwartego Elsevier i może być pobrana tylko z numerów IP SGGW lub z IP innych instytucji akademickich zarejestrowanych w Wirtualnej Bibliotece Nauki (WBN).
Na stronie wydawcy można znaleźć materiały pomocnicze, patrz:
How do I complete the Rights and Access form?
W przypadku wyboru opcji publikacji otwartej autor musiał także wybrać w dalszej części formularza typ licencji CC BY lub CC BY-NC-ND, a także w niektórych czasopismach – CC BY-NC. Był to wybór autora, ale trzeba zwrócić uwagę, że licencja Creative Commons-Uznanie autorstwa CC BY jest zalecana w Planie S.
Autor korespondencyjny nie miał obowiązku skorzystania z programu i mógł wybrać tradycyjną, najczęściej bezpłatną (bez APC) publikację artykułu (opcja ‘subskrypcja’, która dotyczyła tylko artykułów hybrydowych). Niewykorzystanie opcji otwartego dostępu przez autora nie skutkowało żadnym ograniczeniem dostępu do programu w przyszłości.
Weryfikacja artykułów zgłoszonych do programu
Po wybraniu przez autora opcji publikacji otwartej w programie artykuł był przesłany do weryfikacji, po której autor otrzymywał kolejnego emaila z informacją o wyniku weryfikacji.
Kontakt
Wszelkie pytania dotyczące programu można kierować do wydawnictwa Elsevier na adres support@elsevier.com oraz do WBN na adres wbn@icm.edu.pl.
Kontakt w SGGW:
Oddział Otwartych Zasobów Nauki Biblioteka Główna SGGW, pokój nr 134
dr Agnieszka Adamiec, mgr Dominika Semeniuk, tel. 22 59 35 720; e-mail – otwartanauka@sggw.edu.pl.