Czym jest Polityka Otwartego Dostępu
Jest to dokument, który ma na celu regulację kwestii związanych z otwartym udostępnianiem wyników badań oraz szerzej pełnym wykorzystaniem możliwości zapewnienia wszystkim dostępu do wiedzy.
Polityki otwartego dostępu mogą mieć formę niezobowiązujących zaleceń lub obligatoryjnych wymogów.
Polityki otwartego dostępu mogą być przyjmowane:
- na szczeblu narodowym (np. Irlandiaw 2019 r., Francjaw 2021 r. (aktualizacja), Stany Zjednoczone w 2022 r. (aktualizacja));
- na szczeblu instytucjonalnym (np. podmioty finansujące badania naukowe, uczelnie i inne jednostki naukowe).
W Polsce w 2015 r. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (w odpowiedzi na Zalecenia Komisji Europejskiej z 2012 r. w sprawie dostępu do informacji naukowej oraz jej ochrony) opracowało dokument pt. Kierunki rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce, traktowany jako nasza krajowa polityka, rekomendujący wprowadzanie instytucjonalnych polityk otwartego dostępu w jednostkach naukowych i uczelniach, a także przez krajowe podmioty finansujące badania naukowe.
W marcu 2024 r. Minister Nauki powołał zarządzeniem Zespół doradczy do spraw Polityki otwartego dostępu do danych badawczych finansowanych ze środków publicznych, do którego zadań należy wsparcie ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki w opracowaniu Polityki otwartego dostępu do danych badawczych finansowanych ze środków publicznych. Zespół został powołany na okres od 1 kwietnia 2024 r. do 1 kwietnia 2025 r.
Natomiast na szczeblu instytucjonalnym w Polsce w maju 2020 r. politykę otwartego dostępu przyjęło Narodowe Centrum Nauki.
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie również przyjęła Politykę Otwartego Dostępu do Publikacji Naukowych i Danych Badawczych Zarządzeniem nr 89 Rektora SGGW z dnia 20 października 2023 r.
W prezentacji, która została przygotowana na potrzeby VII Seminarium z cyklu „Otwieranie Nauki: Praktyka i Perspektywy” pod hasłem „Wartość Open Science” organizowanego przez firmę Elsevier oraz trzy łódzkie biblioteki akademickie: Centrum Informacyjno-Biblioteczne Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Bibliotekę Politechniki Łódzkiej i Bibliotekę Uniwersytetu Łódzkiego, zamieszczono informacje o stanie przyjmowania polityk otwartego dostępu przez polskie uczelnie aktualną na pierwszą połowę 2023 r.: link do wspomnianej prezentacji.
Źródło oraz więcej informacji: https://bg.sggw.edu.pl/otwarta-nauka/polityka-otwartego-dostepu/